Katarzna Wielka - księżna szczecińska, kochanka, famme fatale, lecz przede wszystkim żona rosyjskiego cara, następnie zaś sprawująca samodzierżawie, jako samodzielna caryca Rosji.
Urodzona jako Zofia Fryderyka Augusta; córka księcia Christiana Augusta von Anhalt-Zerbst oraz Joanny z dynastii holsztyńskiej. Została poślubiona carewiczowi Piotrowi, późniejszemu carowi Rosji. Została wybrana na narzeczoną księcia, a później żonę przez Elżbietę I, dlatego, że jej wujkiem był narzeczony i ukochany mężczyzna ówczesnej władczyni Rosji, który zmarł nie doczekawszy ślubu. Podobno młodziutka Katarzyna bardzo przypominała swojego wujka.
W 1745r. przeszła na prawosławie przyjmując imię Katarzyna. Wcześniej była gorliwą luteranką, tak jak jej ojciec. Bała się, że jeśli zmieni wyznanie to go zawiedzie. Była ciekawa jednak nowych obyczajów związanych z religą w Rosji i po rozmowie jednym z patriachów zmieniła swoje nastawienie. W momencie, w którym bardzo mocno zachorowała (podobno dlatego, bo z bosymi stopami, długimi nocami uczyła się języka rosyjskiego, który bardzo sprawiał jej trudności. Warto dodać, że nigdy nie znała go wystarczająco dobrze i często mówiła po francusku.) Matka jej kazała wezwać duchownego z ich kościoła, jednak ona się sprzeciwiła i kazała do siebie wezwać ojca Simiona. Tym małym gestem wykupiła się nie tylko w łaski Elzbiety ale i mieszkańców Rosji.
Po hucznym weselu pary młodej zaczęła się nie tylko walka o władzę ale i również o przetrwanie. Wiedziała, że musi czym prędzej urodzić męskiego potomka, jednak jak miała tego dokonać skoro jej małżonek jej nie chciał? Mężczyzna cierpiał na bardzo poważne schorzenie. Przy stosunku czuł ogromny ból, zatem unikał sprawy alkowy przez około 9 lat. W międzyczasie mężczyzna pozbył się choroby i mógł spłodzić następcę tronu - Pawła. Nie każdy jednak się zgadzał z tym, że był jego biologicznym ojcem. Niektórzy mówili że ojcem carewicza był Sergei Saltylov. Jeden z pierwszych kochanków Katarzyny, który brutalnie złamał jej serce. Inni twierdzili, że ojcem był sam Stanisław Poniatowski, dla innych jeszcze zaś on był krwią z krwi Piotra. Był bardzo do niego podobny, również miał zamiłowanie do ołowianych żołnierzyków, wspaniałych bitew, skrzypiec oraz do Prus.
W czerwcu 1755 roku brytyjski ambasador, przedstawił jej swojego sekretarza, którym był Stanisław August Poniatowski, późniejszy król Polski. W grudniu tego samego roku Katarzyna oraz Stanisław nawiązali romans, którego owocem była córka Anna Piotrowna. Dziewczyna jednak bardzo szybko zmarła.
Wkrótce po niespełna półrocznych rządach cara Piotra III, Katarzyna wraz ze swoimi zwolennikami, dokonali zamachu stanu. Wśród wiernych jej ludzi był Orłow. Wieloletni kochanek, który wraz ze swoim bratem zapewnił Katarzynie poparcie wojsk. Na szale ich zwycięstwa przechylił się również fakt, że Piotr był uznany za "zbyt niemieckiego". Z powodu swojego bardzo trudnego dzieciństwa nękała go choroba psychiczna. Nienawidził Rosji, ani swojej ciotki - cesarzowej Elżbiety, za to bardzo cenił króla Prus, któremu chciał podarować cesarstwo Rosyjskie jako podnóżek.
Car został zamordowany, jego żona zaś od 9 lipca 1762r. objęła władzę w państwie. Dla niektórych była samozwanczą carycą, niegodną. Była uznawana za morderczynie. Jednak warto wspomnieć, że ona musiała to zrobić. Piotr, który wcześniej już nawiązał romans z Elżbietą Woroncową chciał zrobić z niej swoją żonę i caryce, a swoją ówczesną żonę chciał zamknąć. Katarzyna musiała działać.
Według niektórych podań nie chciała śmierci męża, choć ten ją bardzo poniżał podczas ich małżeństwa. Wpierw chciała go zamknąć w Ropszy. Mężczyzna miał podzielić losy zdetronizowanego cara — Ivana VI. Jednak jej kochanek Grigorij go zamordował i wszystko zatuszował. Podobno jednak Katarzyna się dowiedziała o tym co zrobił, jednak nic z tym nie zrobiła.
Jako caryca Rosji potwierdziła sojusz z Prusami, co było kontynuacją prowadzonej przez Piotra I Wielkiego polityki ''systemu północnego''. Ponadto, potwierdziła dekret Piotra I dotyczący uprawnień szlachty, czym zyskała sobie jej poparcie i uznanie. W okresie rządów Katarzyny, polepszyła się sytuacja chłopów cerkiewnych, mieszczan oraz szlachty rosyjskiej. Ponadto terytorium mocarstwa znacznie się zwiększyło, podobnie jak liczba jego ludności. W 1785r. caryca wydała Gramoty szlacheckie, które ustanawiały prawa i przywileje szlacheckie. Ustanowiła stan mieszczański i kupiecki z własnym samorządem miejskim, na mocy Gramot miejskich. Również z jej inicjatywy doszło do rozwoju polityki socjalnej, czemu miało służyć powołanie Prikazu Dobra Publicznego. Katarzyna ufundowała również wiele szkół w tym Instytut Smolny - pierwszą w historii Rosji szkołę dla dziewcząt. Wprowadziła w Rosji uprawę ziemniaków, a w Noworosji zniesiono pańszczyznę. Wprowadzono także ulgi podatkowe i wolność wyznania.
Za jej panowania cerkwie i klasztory przeszły na utrzymanie skarbu państwowego, który przejął posiadane przez nie majątki ziemskie. Grunty użytkowane bezpośrednio przez chłopów zostały przekazane im na własność, a obowiązki pańszczyźniane pomniejszone. Jednocześnie nastąpiło pogorszenie się sytuacji chłopów z majątków szlacheckich, którzy zostali pozbawieni większości swych praw i zrównani z niewolnikami.
Katarzyna II obojętnie nie przeszła wobec Polski i po śmierci króla Augusta III z dynastii saskiej popierała kandydaturę swojego byłego kochanka, Stanisława Augusta Poniatowskiego, który był wówczas stolnikiem wielkim litewskim. Co ciekawe, koronacja nowego króla odbyła się w dzień imienin protektorki. Z jej poparciem zawiązała się Konfederacja Generalna w Radomiu, przeciwko królowi i stronnictwu Czartoryskich i Poniatowskich (Familia). Podczas trwania sejmu konfederacyjnego w Rzeczypospolitej, uchwalone zostały prawa kardynalne. Dzięki posłowi rosyjskiemu Nikołajowi Wasiljewiczowi Repninowi gwarantem tych praw została Rosja.
Podobno to Katarzyna była pierwszą kobietą ostatniego króla Polski. Jeśli można wierzyć temu to kwestia początkowego oddania Stanisława względem kobiety jest normalna. Kobiecie jednak szybko znudził się mężczyzna. Widziała w nim już tylko dobrą maszynę do sterowania, zatem posadziła go na tronie zaledwie jako marnego pionka, a sama chciała trzymać stery władzy wraz z wiernymi jej ludźmi.
W 1768 roku zawiązana została konfederacja barska, która wszczęła wojnę domową przeciwko władzom polskim i rosyjskim, w imię wolności szlacheckiej i niepodległości kraju. Wkrótce jednak konfederaci przenieśli swoje działania wojenne na Ukrainę, mając nadzieję na poparcie osmańskiego sułtana. Wkrótce Turcja wypowiedziała wojnę Rosji. Katarzyna II zaproponowała wówczas Stanisławowi Poniatowskiemu przystąpienie Rzeczypospolitej do wojny z Turcją i gotowa była oddać pod jego naczelne dowództwo również wojska rosyjskie. Obie propozycje zostały odrzucone. Wojna finalnie zakończyła się korzystnie na rzecz Rosji.
Król pruski Fryderyk II Wielki postanowił wykorzystać fakt wojny Rosji z Turcją dla zajęcia Prus Królewskich. Z jego ust padła wówczas propozycja o rozbiorze polskiego państwa pomiędzy Prusy, Rosję oraz Austrię. Katarzyna II była jednak zainteresowania utrzymaniem jedności Korony, jako swojego protektoratu. W końcu uległa jednak namowom. Decyzja ta zapadła w Petersburgu w połowie 1771r. Natomiast do podpisania traktatów doszło 5 sierpnia 1772r. Rosja wzbogaciła się wtedy o tereny wokół Połocka, Witebska, Mohylewa i Orszy, utrzymując nadal swój protektorat nad resztą Rzeczypospolitej.
W 1773r. na Powołżu w Rosji wybuchło powstanie chłopskie, którego przywódca - Pugaczow podawał się za Piotra III, cudem ocalałego z zamachu. Powstanie zostało jednak stłumione, jego przywódca zaś w 1775r. został publicznie stracony. W 1785 r. Katarzyna II wydała generalny przywilej dla szlachty rosyjskiej, który sankcjonował władzę panów nad chłopami i umacniał wyjątkową pozycję „szlachetnych” w państwie rosyjskim.
Oczy Katarzyny były zwrócone w stronę Morza Czarnego. W 1783 roku po zmuszeniu chana krymskiego do abdykacji, wojska carskie zajęły Półwysep Krymski i wszystkie pozostały terenu Chanatu Krymskiego. Rozpoczęto też wielką, planową kolonizację nowych terenów, przesiedlając dziesiątki tysięcy chłopów, głównie z Powołża, oraz zakładając szereg nowych miast i portów, jak Symferopol, Sewastopol, Chersoń, Odessa i inne. Intensywnie trwała też kolonizacja północnej części kontynentu azjatyckiego. W 1783r. Katarzyna przyjęła pod protekcję Gruzję (Karlię i Kachetię), które w kilka lat później zostały wcielone do Imperium carycy. W 1787 rozjuszona Turcja wdała się w ponowną wojnę z Rosją. Śladami Turcji poszła niebawem i Szwecja, która jednak niedługo później wycofała się z wojny. Wystąpiła z niej także Austria, na skutek śmierci Józefa II. W końcu o pokój poprosiła także Turcja, a traktat pokojowy potwierdzał wszystkie zdobycze Rosji na północ od Morza Czarnego.
Wreszcie po zawarciu pokoju z Turcją, Katarzyna mogła skupić się na zachodzie od imperium. W Rzeczypospolitej obradował Sejm Wielki, który w 1791r. uchwalił konstytucję. Nowy ustrój, który gwarantowała konstytucja, zapowiadająca m.in. przekazanie tronu elektorowi saskiemu, rozjuszył carycę. Katarzyna postanowiła wesprzeć zawiązaną przeciwko Konstytucji 3 Maja i królowi w 1792r. konfederację targowicką, czego następstwem była wojna rosyjsko-polska. Konsekwencjami owych wydarzeń był II rozbiór Rzeczypospolitej. Przeciwko jego decyzjom w 1794r. wybuchła insurekcja kościuszkowska. Mimo budującego na duchu zwycięstwa wojsk polskich pod Racławicami, powstanie zostało stłumione, a sam Kościuszko dostał się do niewoli rosyjskiej. Następstwem tych wydarzeń był III i ostatni rozbiór, w wyniku czego Polska zniknęła z map na 123 lata. Polacy chcieli ratować swój kraj i uciekali się do wielu powstań i intryg. Katarzyna jednak była o wiele silniejsza i sprytniejsza. Polaków nazywała szaleńcami, większymi nawet od rewolucjonistów francuskich, a warto zaznaczyć, że nimi się po prostu brzydziła. W 1794 zaleciła pokonanie jej wszystkich przeciwników Rzeczpospolitej i wojska na czele jej wiernego człowieka Aleksandra Suworowa zaatakowały Polskę i wymordowano wielu ludzi. W ciągu zaledwie kilku godzin umarło ponad 20 tys. Ludzi. To wydarzenie przeszło do historii pod nazwą Rzeź Pragi i zostzlo nazwane jako jedno z najkrwawszych. Warto wspomnieć, że Suworow dostał za to święty krzyż w nagrodę.
Plany Katarzyny sięgały i rewolucji francuskiej, jednak ze względu na zaangażowanie w sprawę polską, ingerencja stała się niemożliwa. Dopiero w 1795r. przygotowywano, lecz bez większego pośpiechu 60-tysięczny korpus. W trakcie przygotowań Katarzyna II zmarła w Carskim Siole. Przyczyną śmierci prawdopodobnie był udar mózgu.
Jej panowanie przeszło do złotego wieku. Jest często nazywana "Semiramidą Północy" z uwagi na to, że była bardzo inteligentna i wprowadziła swój kraj w czasy świetności i reformacji. Rosja przestała być dzikim i niezbadanym lądem, a stała się prawdziwą potęgą.
 |